Dünya Kooperatifçilik Günü

Barınmak, beslenmek ve giyinmek, insanların temel ihtiyaçlarındandır. Bu ihtiyaçlarını hiç kimse tek başına karşılayamaz. “Birlikten kuvvet doğar.” sözünde olduğu gibi, insanlar bireysel olarak yapamadıkları işleri kooperatifler kurarak ortaklaşa başar­mışlardır. Bu ortak güç tek, insanın yapamadığı birçok işin üstesin­den gelmeyi sağlamıştır.

Üretici, ürettiği malı iyi bir fiyata satmak ve para kazanmak is­ter. Tüketici de üreticinin emeğinin karşılığını ödeyip kaliteli ve ucuz mal almak ister. Üretici de tüketici de bunları tek başına ger­çekleştiremez. Aynı amaç çevresinde toplanan kişilerin oluşturdu­ğu kooperatifler, kâr amacı gütmez, Üyelerine veya yararlanan­larına ekonomik katkı sağlar.

Bir kooperatifin şu özellikleri taşıması gerekir:

1.    İş birliği amacıyla kurulmalıdır.

2.    Kooperatifin geliri ve gideri oranında gelir farkı kalırsa ortak­lara eşit olarak geri dağıtılmalıdır.

3.    Sermayesi ve ortak sayısı sınırlı olmalıdır.

4.    Mesleki gelişimi, ortak yaşama, karşılıklı çıkarlara saygılı ol­ma, sorunları paylaşma gibi konularda üyelerinin gelişmelerini sağlamalıdır.

Kooperatif çeşitleri şunlardır:

1.    Üretim kooperatifleri

2.    Tüketim kooperatifleri

3.    Kredi kooperatifleri

Bunlardan başka karma kooperatifler de vardır. El sanatları, üretim ve satış kooperatifleri bunlara örnektir.

Sosyal birer kuruluş olan kooperatifçilik, ilk olarak 21 Aralık 1844 yılında İngiltere’de kurulmuştur. Ülkemizde ilk kooperatif, Mit­hat Paşa tarafından 1863 yılında “Memleket Sandığı”adı ile kurul­muştur. Sonuçları ülke yararına olunca 1867 yılında yaygınlaştırıl­masına karar verilmiştir. Bu sandıklarda çiftçinin ürünü satılır, elde edilen gelir, o çiftçinin sermayesi olarak sandığa yatırılırdı. San­dıkları dört milletvekili yönetiyordu. Bu vekiller, yaptıkları görev­den para almıyorlardı.

Atatürk, ilk “Tarım Kredi Kooperatifini” Silifke ilçesine bağlı ve bir­kaç köyün içinde yer aldığı “Tekirçiftliği” köyünde 30 Haziran 1936 yılında hizmete açmış, bu kooperatife kendisi de ilk ortak olmuştur, Atatürk, bu konuda “insanlar kişisel olarak çalışırlarsa başarılı ola­mazlar,” diyerek kooperatifin önemini vurgulamıştır.

Kişilerin ve ülkenin kalkınmasında önemli bir rol oynayan ko­operatifçiliği tanıtıp yararlarını anlatmak ve insanları kooperatifçi­liğe teşvik etmek için 21 Aralık günü Dünya Kooperatifçilik Günü olarak kabul edilmiş ve kutlamaya başlanmıştır.

Bu günde kooperatifçiliğin önemi öğrencilere anlatılır. Ko­operatifçiliğin kişisel değil, toplumsal bir olgu olduğu üzerinde du­rulur. Çeşitli kooperatiflere geziler düzenlenir ve kooperatiflerin çalışmaları hakkında bilgiler verilir. Kooperatifçiliği anlatan duvar gazeteleri hazırlanır.

Eller çok olunca yük hafifleşir.